Tìm hiểu về các loại vận động trong giai đoạn 0 – 6 tuổi của trẻ

Phát triển vận động là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong quá trình phát triển toàn diện của trẻ nhỏ. Từ những bước đi chập chững đầu tiên đến những nét vẽ nguệch ngoạc, đến các kỹ năng vận động thể chất như chơi cầu trượt cho bé, chạy nhảy không chỉ giúp trẻ khám phá thế giới xung quanh mà còn đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng nền tảng thể chất và trí tuệ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá và phân tích sâu về hai loại vận động quan trọng này để có cái nhìn toàn diện hơn về quá trình phát triển của trẻ nhỏ. 

Vận động thô

Vận động thô liên quan đến các hoạt động sử dụng nhóm cơ lớn, giúp trẻ thực hiện các động tác như ngồi, bò, đi, chạy, nhảy, vươn người. Các kỹ năng này phát triển từ từ qua các giai đoạn khác nhau, từ việc nâng đầu, lật người, đến việc chạy nhảy, chơi kết hợp với đồ chơi như cầu trượt cho bé.

Vận động thô qua các giai đoạn phát triển của bé

0 – 3 tháng: Trẻ bắt đầu học cách kiểm soát cơ cổ, cố gắng nâng đầu khi nằm sấp. Đây là giai đoạn khởi đầu cho sự phát triển cơ bắp ở cổ và vai.

4 – 6 tháng: Trẻ học cách lật mình từ bụng sang lưng và ngược lại. Việc khuyến khích trẻ nằm sấp và chơi sẽ giúp cơ bắp phát triển mạnh mẽ hơn.

7 – 9 tháng: Trẻ bắt đầu ngồi mà không cần hỗ trợ, và sau đó học cách bò. Bò là bước quan trọng giúp trẻ phát triển cơ bắp toàn thân và sự phối hợp tay chân.

10 – 12 tháng: Trẻ có thể đứng và bước đi khi được hỗ trợ. Việc bắt đầu bước đi là cột mốc quan trọng trong phát triển vận động thô.

Lợi ích của việc vận động thô đối với trẻ nhỏ 

Tăng cường sức khỏe và thể lực

Phát triển vận động thô đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe và thể lực cho trẻ. Các hoạt động sử dụng nhóm cơ lớn như bò, chạy, nhảy, và leo trèo giúp trẻ rèn luyện và phát triển toàn diện các nhóm cơ, xương và khớp. Khi trẻ thường xuyên vận động, hệ thống tuần hoàn và hô hấp của trẻ cũng được cải thiện, giúp cơ thể trẻ hoạt động hiệu quả hơn.

• Phát triển cơ bắp: Các hoạt động như bò, đi bộ, hay chơi với cầu trượt cho bé, ngựa bập bênh,… giúp tăng cường cơ bắp ở chân, tay, và cơ lưng. Điều này không chỉ giúp trẻ có sức mạnh để thực hiện các hoạt động hàng ngày mà còn tạo nền tảng cho việc tham gia các môn thể thao sau này.
• Cải thiện hệ thống tuần hoàn và hô hấp: Khi trẻ vận động, tim và phổi phải hoạt động tích cực hơn để cung cấp oxy cho cơ thể. Điều này giúp cải thiện chức năng tim mạch và hô hấp, tăng cường sức đề kháng và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến tim mạch và hô hấp.
• Phát triển sự linh hoạt và thăng bằng: Các hoạt động vận động thô như nhảy, leo trèo, vận động với cầu trượt cho bé, hay đi xe đạp giúp trẻ phát triển sự linh hoạt và khả năng thăng bằng, giảm nguy cơ chấn thương khi hoạt động.

Phát triển sự tự tin và độc lập

Khi trẻ phát triển các kỹ năng vận động thô, trẻ sẽ tự tin hơn trong việc khám phá và tương tác với môi trường xung quanh. Sự tự tin này không chỉ đến từ việc trẻ có thể tự mình thực hiện các hoạt động cơ bản mà còn từ cảm giác thành tựu khi vượt qua các thử thách vận động.

• Tăng cường tính độc lập: Khi trẻ có khả năng tự mình thực hiện các hoạt động cơ bản như đi lại, leo cầu trượt cho bé, và chơi đùa, trẻ sẽ ít phụ thuộc vào người lớn hơn. Sự độc lập này giúp trẻ phát triển khả năng tự quản lý và tự lập, là nền tảng cho sự phát triển cá nhân và xã hội sau này.
• Xây dựng tính kiên trì và nghị lực: Trong quá trình học hỏi và phát triển các kỹ năng vận động thô, trẻ sẽ gặp nhiều khó khăn và thất bại. Tuy nhiên, mỗi lần trẻ vượt qua được một thử thách, tính kiên trì và nghị lực của trẻ sẽ được củng cố.

Khả năng tham gia vào các hoạt động xã hội và trò chơi với bạn bè

Phát triển vận động thô không chỉ mang lại lợi ích về mặt thể chất mà còn giúp trẻ có khả năng tham gia vào các hoạt động xã hội và trò chơi với bạn bè. Điều này rất quan trọng cho sự phát triển xã hội và cảm xúc của trẻ.

• Phát triển kỹ năng xã hội: Tham gia vào các hoạt động nhóm và trò chơi vận động giúp trẻ học cách giao tiếp, chia sẻ, và hợp tác với bạn bè. Trẻ sẽ học được cách làm việc nhóm, giải quyết xung đột, và phát triển kỹ năng xã hội cần thiết cho cuộc sống.
• Tạo cơ hội kết bạn: Các hoạt động vận động thô như chơi cầu trượt cho bé, đuổi bắt, và nhảy dây thường diễn ra trong môi trường xã hội, nơi trẻ có cơ hội gặp gỡ và kết bạn với những đứa trẻ khác. Việc tham gia vào các trò chơi này giúp trẻ xây dựng các mối quan hệ bạn bè và học cách duy trì chúng.

>>> Xem thêm: Cách vận động cho bé trong ngày hè nóng bức 

• Phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề: Khi tham gia vào các trò chơi vận động, trẻ sẽ gặp nhiều tình huống đòi hỏi khả năng giải quyết vấn đề, chẳng hạn như làm thế nào để vượt qua một chướng ngại vật hoặc làm thế nào để giành chiến thắng trong một trò chơi. Những kinh nghiệm này giúp trẻ phát triển kỹ năng tư duy và khả năng giải quyết vấn đề.

Vận động tinh

Vận động tinh liên quan đến các hoạt động sử dụng nhóm cơ nhỏ, đặc biệt là ở tay và ngón tay. Các hoạt động này bao gồm việc cầm, nắm, vẽ, viết. Phát triển vận động tinh giúp trẻ thực hiện các công việc hàng ngày như ăn uống, mặc quần áo, và viết chữ.

Vận động tinh qua các giai đoạn phát triển của bé

0 – 3 tháng: Trẻ bắt đầu cầm nắm phản xạ. Đây là những cử động tự nhiên khi trẻ cảm nhận được một vật chạm vào lòng bàn tay.

4 – 6 tháng: Trẻ bắt đầu cầm nắm có chủ ý, có thể chuyển đồ chơi từ tay này sang tay kia.

7 – 9 tháng: Trẻ có thể cầm đồ chơi nhỏ và đưa vào miệng. Đây là giai đoạn trẻ khám phá đồ vật qua cảm giác và hành động.

10 – 12 tháng: Trẻ có thể cầm nắm chính xác hơn, sử dụng ngón cái và ngón trỏ để nhặt các vật nhỏ (kỹ năng pincer grasp).

Lợi ích của việc vận động tinh đối với trẻ nhỏ 

Tăng cường khả năng tự lập trong các hoạt động thường ngày

Phát triển vận động tinh đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ tự lập hơn trong các hoạt động hàng ngày. Những kỹ năng này liên quan đến việc sử dụng các nhóm cơ nhỏ, đặc biệt ở bàn tay và ngón tay, để thực hiện các hành động tỉ mỉ và chính xác. 

Kỹ năng vận động tinh giúp trẻ học cách cầm thìa, dĩa, và tự ăn uống mà không cần sự giúp đỡ của người lớn. Điều này không chỉ mang lại sự tự tin cho trẻ mà còn giúp trẻ cảm thấy hài lòng khi có thể tự chăm sóc bản thân.

Trẻ nhỏ phát triển kỹ năng vận động tinh sẽ học cách tự cởi và mặc quần áo, đánh răng, và chải tóc. Khả năng thực hiện những hoạt động này một cách độc lập giúp trẻ phát triển sự tự tin và giảm bớt sự phụ thuộc vào người lớn.

Những kỹ năng vận động tinh cũng giúp trẻ tham gia vào các công việc gia đình như dọn dẹp, sắp xếp đồ chơi, và tham gia vào các hoạt động đơn giản trong gia đình. Điều này không chỉ giúp trẻ cảm thấy có trách nhiệm mà còn tạo ra cơ hội cho trẻ học hỏi và phát triển kỹ năng mới.

Phát triển khả năng viết, vẽ trong quá trình học tập 

Kỹ năng vận động tinh giúp trẻ kiểm soát bút và viết các chữ cái, số, và từ ngữ. Khả năng này không chỉ cần thiết cho việc học viết mà còn giúp trẻ phát triển kỹ năng đọc, vì việc viết và đọc thường đi đôi với nhau. Trẻ học cách viết cũng phát triển khả năng tư duy và diễn đạt ý tưởng một cách rõ ràng.

Vẽ không chỉ là một hoạt động sáng tạo mà còn giúp trẻ phát triển khả năng quan sát, tư duy không gian và khả năng diễn đạt bằng hình ảnh. Vẽ cũng là cách giúp trẻ thể hiện cảm xúc và ý tưởng của mình, góp phần vào sự phát triển toàn diện về mặt cảm xúc và trí tuệ.

Khả năng viết và vẽ là những kỹ năng cơ bản giúp trẻ chuẩn bị cho các hoạt động học tập chính thức. Trẻ biết cách cầm bút, kiểm soát động tác tay, và thực hiện các hoạt động tỉ mỉ sẽ dễ dàng hơn khi tham gia vào các bài học và hoạt động trên lớp.

Cầu trượt cho bé có tác động gì về vận động tinh hay vận động thô?

Cầu trượt cho bé là một trong những trò chơi phổ biến và được yêu thích nhất đối với trẻ nhỏ. Khi sử dụng cầu trượt, trẻ không chỉ có những phút giây vui vẻ mà còn phát triển các kỹ năng vận động, trong đó tác động chủ yếu là vận động thô. 

Khi leo lên cầu trượt, trẻ sử dụng các nhóm cơ lớn ở chân, tay và cơ lưng. Việc này giúp tăng cường sức mạnh và sự bền bỉ của các cơ này. Bé cần duy trì sự thăng bằng khi leo lên và khi trượt xuống, giúp phát triển kỹ năng thăng bằng và sự phối hợp giữa các bộ phận cơ thể. 

Ngoài ra khi chơi cầu trượt cho bé, trẻ còn học cách kiểm soát tốc độ và hướng trượt, điều này giúp cải thiện kỹ năng vận động tổng quát của trẻ. Hơn nữa, cầu trượt khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động ngoài trời, giúp tăng cường sức khỏe tim mạch và hệ hô hấp.

Tham khảo thêm nhiều mẫu cầu trượt cho bé thoả sức vận động, phát triển kỹ năng vận động thô: https://quaycuichobe.com/cau-truot-cho-be-moi-ve

Mặc dù cầu trượt cho bé chủ yếu tác động đến vận động thô, nhưng nó cũng có một số ảnh hưởng nhất định đến vận động tinh. Khi trẻ cầm vào các thanh tay vịn hoặc cạnh cầu trượt để giữ thăng bằng, trẻ sẽ cải thiện khả năng cầm nắm và sự khéo léo của bàn tay. Bên cạnh đó, khi trẻ tiếp cận cầu trượt, trẻ sẽ học cách lập kế hoạch cho các hành động của mình, như quyết định leo lên bằng cách nào và trượt xuống ra sao. Điều này giúp phát triển kỹ năng lập kế hoạch và giải quyết vấn đề, một phần của kỹ năng vận động tinh.

Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng cầu trượt cho bé chủ yếu giúp trẻ phát triển các kỹ năng vận động thô, bao gồm tăng cường sức mạnh cơ bắp, phát triển khả năng thăng bằng và phối hợp, và cải thiện kỹ năng vận động tổng quát. Mặc dù có tác động nhất định đến vận động tinh, nhưng ảnh hưởng này không đáng kể so với các hoạt động vận động thô mà cầu trượt mang lại. Việc cho trẻ chơi cầu trượt cho bé không chỉ mang lại niềm vui mà còn hỗ trợ sự phát triển thể chất toàn diện của trẻ, giúp trẻ khỏe mạnh và phát triển một cách toàn diện.

Có thể nói, phát triển vận động ở trẻ nhỏ là quá trình quan trọng và phức tạp, bao gồm cả vận động thô và vận động tinh. Việc hiểu rõ các giai đoạn và đặc điểm phát triển của mỗi loại vận động sẽ giúp cha mẹ và người chăm sóc có thể hỗ trợ và khuyến khích trẻ phát triển một cách toàn diện. Sự phát triển cân bằng giữa vận động thô và vận động tinh không chỉ giúp trẻ có nền tảng thể chất tốt mà còn hỗ trợ sự phát triển trí tuệ và kỹ năng xã hội của trẻ.